iść na całość
  • pójść na całość
    4.03.2012
    4.03.2012
    Dzień dobry,
    w pewnym wywiadzie pani językoznawczyni z UW powiedziała, że nie używa zwrotu pójść na całość ze względu na jego pochodzenie i pierwotne znaczenie, które już zostało zapomniane. Przyznaję, że sam tego znaczenia nie znam. Mógłbym poprosić o wyjaśnienie etymologii tego powiedzenia?
    pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • Idąc chodnikiem…
    21.11.2018
    21.11.2018
    Szanowni Państwo!
    Na sprawdzianie z imiesłowów dla siódmoklasistów mamy pytanie: „Które połączenie tworzy poprawną składniowo całość z podanym zdaniem?”.
    Idąc chodnikiem,
    A. przypomniało mu się pewne zdarzenie.
    B. zrobiło mu się wesoło.
    C. zobaczył kolegę.

    Klucz podaje, że poprawna odpowiedź to B, choć wraz z osobami, które pokazały mi to pytanie, twierdzimy, że poprawna odpowiedź to C. Czy mamy rację?
  • nasze swojskie gate
    3.05.2015
    3.05.2015
    Szanowni Państwo,
    od pewnego czasu na warszawskich lotniskach obserwuję modę na słowo gate. W Modlinie pasażerowie przechodzą przez gate. Na Okęciu „(…) gate zamykany jest na 15 minut przed planowaną godziną odlotu. Niezgłoszenie się do gate'u w tym terminie (…)”.
    Rozumiem, że takie oznaczenie bramek jest ułatwieniem dla obcokrajowców, ale czy użycie tego słowa w komunikacie sformułowanym w całości w języku polskim nie jest przesadą?
    Z poważaniem
    Sońka Gałka
  • Przecinki w zdaniach – różne sytuacje
    5.04.2016
    5.04.2016
    Szanowni Eksperci,
    proszę o opinię, czy w poniższych dwóch zdaniach brakuje jakichś przecinków. Miejsca, co do których mam wątpliwości, oznaczyłem nawiasami.

    1. Pędził nie wiadomo(,) ile km/h, ale o wiele za szybko.
    2. Ból wieńcowy to ból o charakterze ucisku, ściskania lub pieczenia(,) umiejscowiony za mostkiem.
    3. Kanada jest drugim(,)po Rosji(,) największym krajem na świecie.


    Z poważaniem
    Czytelnik
  • banan
    5.09.2006
    5.09.2006
    Szanowni Państwo,
    w naszej rodzinie rozgorzał spór o to, która z poniższych form jest poprawna: „Jeśli ktoś zaproponuje mi mały banan…” czy też „…małego banana…”. Byłabym wdzięczna za rozstrzygnięcie go, względnie odesłanie mnie do właściwych źródeł/zasad/reguł, gdyż strony okopują się na swych stanowiskach, przeciwnikom zarzucając rażącą niepoprawność językową, co nie wpływa dobrze na atmosferę.
    Pozdrawiam,
    Elżbieta Józefowicz
  • krytycznym okiem
    31.10.2011
    31.10.2011
    Witam,
    czy zdanie „Krytycznym okiem opisujemy co dzieję się w muzyce” jest poprawne? Chodzi mi konkretnie o „Krytycznym okiem opisujemy…” – zostało mi zarzucone, że nie mogę tak pisać, ponieważ oko nie może opisywać (pisać); idąc tym tropem, oko również nie może być krytyczne. Jednak zakładając, że „Krytycznym okiem opisujemy” to metafora, to czy mogę tego używać?
    Pozdrawiam.
  • obłuda i cynizm
    1.09.2014
    1.09.2014
    W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
  • Robić komuś dobrze
    12.05.2016
    12.05.2016
    Proszę powiedzieć: co językoznawcy sądzą o wyrażeniu robić komuś dobrze?
    Wiedzą Państwo zapewne, że wywodzi się ono ze sfery erotyki (oraz co znaczy), ale czy jest ono stosowne w oficjalnych wypowiedziach bądź tekstach dziennikarskich? Jak czytam w gazecie, że przewodniczący Tusk zrobi nam dobrze, to mam poważne wątpliwości, czy ten zwrot powinien się ukazać w tekście, a mówią tak czasem również osoby znane i publiczne.

    Z poważaniem
    Wojciech ze Szczecina
  • tytuły hebrajskich tekstów świętych
    20.12.2012
    20.12.2012
    Szanowni Państwo,
    w Misznie w tekście zasadniczym jest stosowana wielka litera w wyrazie Mędrcy, np. „Mędrcy mówią’’, a dalej jest ich wypowiedź. W przedmowie zaś litera mała, np. mędrcy, mędrcy rabiniczni. Czy nie powinna być zawsze wielka? Zapisano również Talmud Jerozolimski, Talmud Palestyński wielką literą, ale Biblia hebrajska. Czy nie powinno się konsekwentnie kierować zwyczajem i pisać Biblia Hebrajska?
    Z wyrazami szacunku
    Iwona Stachowicz
  • w miarę jak
    9.12.2011
    9.12.2011
    Witam,
    proszę o informację, gdzie w zdaniu: „Kolejarze muszą zamykać tunele w miarę jak posuwają się prace na dworcu głównym” powinien być prawidłowo postawiony przecinek? A może w tym przykładzie nie powinno go być mimio że są dwa orzeczenia?
    Pozdrawiam serdecznie
    Grażyna K.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego